Ο ArthurMuller εξετάζει τα αρχαιολογικά δεδομένα της Μακεδονίας, τα οποία συγκροτούν μια εικόνα παρόμοια με εκείνη των άλλων ελληνικών περιοχών: στην οργάνωση των πόλεων, τους ναούς και τα ιερά, τη στάση απέναντι στους νεκρούς και τις σχετικές αντιλήψεις. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας, «από την αναγκαστικά ατελή αυτή επισκόπηση αποκομίζουμε ταυτόχρονα την αίσθηση της οικειότητας, της διαφορετικότητας και της πρωτοτυπίας των μακεδονικών μνημείων». Οι τελευταίες έρευνες αποδεικνύουν ότι η Μακεδονία προσφέρει χαρακτηριστικά που παλαιότερα αποδίδονταν σε άλλα κέντρα του αρχαίου κόσμου, όπως είναι, για παράδειγμα, η ανέγερση μεγάλων οικιστικών συνόλων διαρθρωμένων σε άνδηρα, οι μεγάλοι περίστυλοι δημόσιοι χώροι, οι σύνθετοι αρχιτεκτονικοί τύποι, το δομικό στυλ στη διακόσμηση των οικιών και το εικονιστικό στυλ στα ψηφιδωτά, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη μεγάλη ζωγραφική, η Μακεδονία αποτελεί τη μόνη περιοχή όπου σώζονται αυτές οι φόρμες. Ο Arthur Muller κλείνει τη μελέτη του με την πεποίθηση ότι οι έρευνες στο μέλλον θα επιβεβαιώσουν τη σημαντική θέση που πρέπει να καταλάβει η Μακεδονία στη μελέτη του ελληνικού πολιτισμού.
Aρχαία Μακεδονία: Γλώσσα, ιστορία, πολιτισμός
Στον ίδιο τόμο: αγγλ., The other Greece: The archaeology of Macedonia 101-119· γαλλ., L’autre Grèce : archéologie de la Macédoine 169-187· γερμ., Das andere Griechenland: Die Archäologie Makedoniens 237-257.