Ζωΐλος

Είδος Ονόματος: 
Ανθρωπωνύμιο
Φύλο: 
Αρσενικό
Παράλληλοι τύποι: 

Ζωϝίλος (6ος-5ος αι. π.Χ., Κύπρος), Ζωεΐλος (1ος-2ος αι. μ.Χ., 2ος αι. μ.Χ., Αθήνα / 3ος αι. μ.Χ., Αθήνα), Ζοεΐλος (αυτοκρ. περ. Θάσος, Κύπρος, Βοιωτία / 1ος αι. π.Χ.-1ος αι. μ.Χ., Αθήνα / 1ος/2ος αι. μ.Χ., Θεσσαλονίκη / 2ος αι. μ.Χ., Αθήνα / 3ος αι. μ.Χ., Αθήνα), Ζοΐλος (ελλην. περ., Κάτω Ιταλία / 2ος αι. π.Χ., Δαλματία / 1ος αι. π.Χ.-1ος αι. μ.Χ., Πριήνη, Κύπρος / αυτοκρ. περ., Κύπρος, Αμφίπολη / 1ος-2ος αι. μ.Χ., Κύπρος / 2ος αι. μ.Χ., Εύβοια, Αθήνα / 2ος-3ος αι. μ.Χ., Κύπρος, Βέροια, Δοστωνείς, Παιονία, Θράκη / 3ος αι. μ.Χ., Αθήνα, Θράκη ), Σωΐλος (ελλην. περ., Κάτω Ιταλία), Ζωΰλος (αυτοκρ. περ., Θράκη), Ζωΐλλος (1ος αι. μ.Χ., Στύβερρα), Ζοήλος (3ος-4ος αι. μ.Χ., Σικελία), Zoilus (1ος αι. π.Χ.-1ος αι. μ.Χ., 1ος αι. μ.Χ., Κάτω Ιταλία)

Χρονολόγηση: 
4ος αι. π.Χ.
3ος αι. π.Χ.
2ος αι. π.Χ.
1ος αι. π.Χ.
1ος αι. μ.Χ.
2ος αι. μ.Χ.
3ος αι. μ.Χ.
αυτοκρ. περ.
4ος-3ος αι. π.Χ.
2ος-1ος αι. π.Χ.
1ος αι. π.Χ.-1ος αι. μ.Χ.
2ος-3ος αι. μ.Χ.
3ος-4ος αι. μ.Χ.
4ος/3ος αι. π.Χ.
3ος/2ος αι. π.Χ.
1ος/2ος αι. μ.Χ.
2ος/3ος αι. μ.Χ.
ελλην.-αυτοκρ. περ.
Πηγές/τεκμήρια: 

(1-2) Μακεδονία < Αίγυπτος 12 μ.Χ., PKöln 227B.2.15  (3) Μακεδονία < Αίγυπτος 237 μ.Χ., PSI 1254.6, 20, 24  (4) Μακεδονία (Βισαλτία-Ευπορία;) 2ος-3ος αι. μ.Χ., SEG XXX 615 (= XXXIX 591) (5) Μακεδονία (Βοττιαία-Βέροια) 4ος αι. π.Χ., Αρριανός, Ινδικά 18.6  (6) 4ος/3ος αι. π.Χ., SEG XXXIX 576 (7) 223 π.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 4.18 (8) 2ος αι. π.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 159 (9) 1ος αι. π.Χ.-1ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 142.9 (10) 2ος/3ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 143A.27 (11) 2ος/3ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 143B.25  (12) 2ος/3ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 143C.20 (13) 2ος/3ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 144B.5  (14) 2ος/3ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 144B.7  (15) 2ος-3ος αι. μ.Χ., ΕΚΜ 1, Βέροια 376  (16) Μακεδονία (Βοττιαία-Έδεσσα) 1ος αι. π.Χ., SEG XL 537  (17)  2ος αι. μ.Χ., SEG XXXIX 589 (18) Μακεδονία (Βοττιαία-Μίεζα) 3ος/2ος αι. π.Χ., SEG XLIII 410 (19) Μακεδονία (Δερρίοπος-Στύβερρα) 1ος αι. μ.Χ., IG X.2.2.344 (20-25) π. 41-48 μ.Χ., IG X.2.2.323.16, 22, 24, 25, 28, 29 (26) 50 μ.Χ.,  IG X.2.2.324.22 (27-28) 53 μ.Χ., IG X.2.2.324.10, 12 (29) 54 μ.Χ.;, IG X.2.2.324.3, 8 (30-37) 74 μ.Χ., IG X.2.2.325.20, 23, 24, 31, 33, 42, 56, 60 (38-39) 74 μ.Χ., IG X.2.2.326.31, 60 (40-44) 87 μ.Χ., IG X.2.2.325.73 (δις), 76, 81, 82 (45-46) 90 μ.Χ., IG X.2.2.326.76, 77 (47-48) 116 μ.Χ., IG X.2.2.327.16, 27 (49) 121 μ.Χ., IG X.2.2.328.15 (50) Μακεδονία (Ηδωνίδα-Αμφίπολη) 4ος αι. π.Χ., RE Supplbd. 15 (14)· FGrH 71 (51) αρχές 4ου αι. π.χ., Hatzopoulos 1991, 45 αρ. 9.7 (= SEG XLI 563· πρβ. XLIV 504) (52) 1ος αι. π.Χ., IG II2.8083 (=Osborne & Byrne 1996, αρ. 508) (53) ;2ος αι. μ.Χ., BCH 22 (1898), 350 (54) 2ος-3ος αι. μ.Χ., Δήμιτσας 1896, 857  (= Καφταντζής 613) (55) αυτοκρ. περ.;, Δήμιτσας 1896, αρ. 864 (= Καφταντζής  611) (56) Μακεδονία (Ελίμεια-Αιανή*) ελλην.- αυτοκρ. περ., SEG XLIII 365  (57) Μακεδονία (Κρηστωνία-Ίωρον;) 1ος αι. μ.Χ., SEG XLIII 365 (58) Μακεδονία (Κάτω Παιονία-Ευρωπός) 1ος αι. π.Χ. -1ος αι. μ.Χ.;, SEG XXXVIII 609 (59) Μακεδονία (Νότια Παιονία-Ειδομένη) αρχές 2ου αι. μ.Χ., BCH 98 (1974), 279 (60) Μακεδονία (Μυγδονία) μέσα 2ου αι. π.Χ., SEG VIII 370 (= Bernand, 1969, αρ. 9) (61) Μακεδονία (Μυγδονία-Αρέθουσα) < Δήλος 104 π.Χ., ID 2595.16, 50 (62-66) Μακεδονία (Μυγδονία-Καλίνδοια) 68- 98 μ.Χ., SEG XLII 580.39, 40, 62, 71, 89 (67-69)  μετά το 98 μ.Χ., SEG XLII 582.15, 18, 57 (70) Μακεδονία (Μυγδονία-Λητή) 4ος-3ος αι. π.Χ., SEG XXXIX 609.7 (71) Μακεδονία (Μυγδονία-Θεσσαλονίκη) 2ος-1ος αι. π.Χ., IG X.2.1.82 (72) 61 π.Χ., IG X.2.1.221 (73) αυτοκρ. περ., SEG XLVII 963 (74)  1ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.126.4 (75-76) 1ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.133.10,11 (77) αρχές 1ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.32.6 (78) αρχές 1ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.69.11 (79) 1ος/2ος αι. μ.Χ., ΑΔ 24 (1969) Χρον., σ. 300  (80) 2ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.507.4 (81)  2ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.1041.6 (= XII.8.581A)  (82) 2ος αι. μ.Χ., IG X.2.1.1041.7 (= XII.8.581A) (83) ;3ος αι. μ.Χ., ΙG X.2.1.477 (84) Μακεδονία (Οδομαντική-Σίρρα σημ. Σέρρες) 2ος αι. μ.Χ., ISamothrace 46.9 (85) 155 μ.Χ., Δήμιτσας 1896, 821, 29 (= Καφταντζής  1) (86-88) Μακεδονία (Ορεστίδα-Βαττυναίοι) 192 μ.Χ., EAM 186III.46, 50, 55 (89) Μακεδονία (Παιονία-Αντιγόνεια;) 2ος-3ος αι. μ.Χ., SEG II 441  (90) Μακεδονία (Παιονία-σημ. Kavadarci) 2ος αι. μ.Χ., Sp. 98 (1941-1948), 67 αρ. 140 (91) 2ος-3ος αι. μ.Χ., Sp. 98 (1941-1948), 65 αρ. 135 (92) 2ος-3ος αι. μ.Χ., SEG XVI 407 (93) 3ος αι. μ.Χ., Sp. 71 (1931), 65 αρ. 142.1 (94) Μακεδονία (Παιονία-Νεάπολις;) 2ος-3ος αι. μ.Χ., Sp. 98 (1941-1948), 28 αρ. 68 (95) 2ος-3ος αι. μ.Χ., Δήμιτσας 1896, αρ. 300.3 (96) 2ος αι. μ.Χ., Sp. 98 (1941-1948), 31 αρ. 76 (97) Μακεδονία (Παιονία-σημ. Negotino) 2ος αι. μ.Χ., Sp. 98 (1941-1948), 58 αρ. 120 (98) Μακεδονία (Παιονία-Στόβοι) 2ος-3ος αι. μ.Χ., Sp. 71 (1931), 46 αρ. 104 & Studies Stobi 1, 181 αρ. 7 (99) αρχές 3ου αι. μ.Χ., JÖAI 32 (1940) Beibl. στήλη 18 αρ. 12.45 (100) αρχές 3ου αι. μ.Χ., JÖAI 32 (1940) Beibl. στήλη 20 αρ. 6.93 (101) Μακεδονία (Πελαγονία) 2ος-1ος αι. π.Χ., IG X.2.2.158 (102) 2ος-3ος αι. μ.Χ., IG X.2.2.282 (103) 2ος-3ος αι. μ.Χ., IG X.2.2.282 (104) 3ος αι. μ.Χ., IG X.2.2.188, 2 (105) Μακεδονία (Πελαγονία-Δοστωνείς) 2ος-3ος αι. μ.Χ., IG X.2.2.198 (106) Μακεδονία (Πελαγονία-Κεραμιαί) 3ος αι. μ.Χ., IG X.2.2.213 (107) Μακεδονία (Σιντική-Ηράκλεια) 37-69 μ.Χ., CIL VI 2767 (= Καφταντζής  505 (108) Μακεδονία (Σιντική-Παρθικόπολις) 3ος αι. μ.Χ., IGB V 5910 (109) 2ος αι. μ.Χ., IGB IV 2315 (110) 2ος αι. μ.Χ., IGB IV 2315 (111) Μακεδονία (Βέροια;) 330 π.Χ., Berve 339 (112) Μακεδονία (Χαλκιδική-Όλυνθος) ;352 π.Χ., TAPA 69 (1938), 48 αρ. 3, 4  (113) π. 240-230 π.Χ., IG VII.265.3 (= Πετράκος 1997, αρ. 56)  (114) Μακεδονία (Χαλκιδική-Όλυνθος;) ; 350 π.Χ., SEG XXXVII 570.5, 7  (115) Μακεδονία (Χαλκιδική-Πολίχνη;) ;353π.Χ., SEG XXXVII 576.7 (116) Μακεδονία (Χαλκιδική-Ποτίδαια, Κασσάνδρεια) < Αθήνα 3ος αι. π.Χ., IG II2.8999 (117) 3ος- 4ος αι. μ.Χ., SEG XXIX 577 (118-120) Μακεδονία (Χαλκιδική-Στώλος;) ;351 π.Χ., SEG XXXVIII 672.4, 5 & 15, 14 & 673.9 

Συνολικός αριθμός εμφανίσεων (προσώπων) σε όλο το LGPN: 
882
Βιβλιογραφία: 

LGPN  IV· Hoffmann 1906, 198· Robert, OMS 5ος τόμ.,  295-302· Hatzopoulos 1988β, 80· Hatzopoulos & Loukopoulou 1996, 259· Hatzopoulos 2000· Παπανικολάου 2012, 95. Για την προσωπογραφία βλ. Tataki 1988, αρ. 508,  512, 513, 514,  515, 516, 604, 1044· Tataki 1994, αρ. 112, 113· Osborne & Byrne 1996, 2786· Tataki 1998, 52 αρ. 57· 69 αρ. 8· 78 αρ. 27· 90 αρ. 40· 118, αρ. 6· 136 αρ. 54· 172 αρ. 4· 182 αρ. 29· 203 αρ. 2.

Σχόλια: 

Ελληνικής ετυμολογίας όνομα (ανήκει στα ανθρωπωνύμια που σχετίζονται με την έννοια της ζωής και εκλαμβάνονται ως ευχετικά), ευρύτατα διαδεδομένο στον ελληνικό κόσμο (πανελλήνιο) και ιδιαίτερα αγαπητό (επιχώριο) στη Μακεδονία, κυρίως κατά την ελληνιστική και αυτοκρατορική εποχή (Hatzopoulos & Loukopoulou 1996, 259· Παπανικολάου 2012, 95). Στον Ηoffmann (1906, 198) δεν περιέχονται γλωσσικά σχόλια. Ο Hatzopoulos (2000) το κατατάσσει στα πανελλήνιας διάδοσης, ιδιαίτερα διαδεδομένα στη Μακεδονία.  

Πρωιμότερες βέβαιες μαρτυρίες στη Χίο και την Ιωνία τον 6ο αι. π.Χ. Τελευταία μαρτυρία στην Κιλικία τον 6ο/7ο αι. μ.Χ.                        

Στο (50) ρήτορας και περίφημος φιλόλογος /γραμματικός από την Αμφίπολη (Ζωίλος Αμφιπολίτης, Ομηρομάστιξ).  

Γεωγραφική διασπορά: